Online hoorcollege: tips voor interactief lesgeven
Wat is het?
Onder een online hoorcollege verstaan we het synchroon lesgeven van op afstand: als docent geef je les met behulp van bepaalde tools en/of software en studenten volgen de les ‘live’ mee. Een veelgehoorde term is ook webinar (van ‘web’ en ‘seminar’).
Wanneer zet je een online hoorcollege in?
- In context van internationalisering
- Je bent als lesgever uitzonderlijk in het buitenland voor één les
Wanneer niet?
Een live hoorcollege 1 op 1 vervangen door een online hoorcollege is niet altijd de beste optie. Bijvoorbeeld:
- Als je een moeilijk concept wil uitleggen kan een kennisclip (waarin de informatie gebald wordt overgebracht) in combinatie met een responsiecollege (waarin de studenten jou gerichte vragen kunnen stellen) meer aangewezen zijn.
- Via een (eventueel bewerkte of verrijkte) lesopname die je eerder maakte kunnen studenten op een zelfgekozen moment de theorie op eigen tempo doornemen, zodat je de synchrone momenten optimaal kan benutten om een online discussie op te starten, om op vragen van studenten in te gaan, om bepaalde onderdelen meer in de diepte uit te werken, ...
Maak dus een doordachte keuze voor een combinatie van synchrone en asynchrone werkvormen. Zet synchrone werkvormen bij voorkeur in wanneer het gaat over moeilijke zaken en/of over zaken waarover je interactie wil.
Tips & tricks voor een interactief online hoorcollege
Net als bij een live hoorcollege gaat het meestal om een grote groep studenten die je op hetzelfde moment wil bereiken. De tips daarover blijven dus uiteraard relevant. Toch zijn er ook belangrijke verschillen met een live hoorcollege.
Stimuleer de studenten om zich voor te bereiden
Met welke bagage moeten je studenten in de les aankomen? Help hen door een voorbereidende opdracht te geven die daarop gericht is.
Bijvoorbeeld:
- Moeten de studenten al een stuk theorie onder knie hebben? Laat ze een hoofdstuk lezen en enkele vragen beantwoorden.
- Wil je dat studenten de link leggen tussen een actueel probleem en jouw lesinhoud? Dan kan je ze een actueel voorbeeld geven of zelf laten opzoeken.
Laat studenten de voorbereiding indienen en ga er steekproefsgewijs door. Zo kan je tijdens het online hoorcollege inspelen op de moeilijkheden die ze ondervinden. Vraag om de onduidelijkheden te melden op een Ufora discussieforum zodat je dit kan gebruiken als input voor je les.
Plan interactieve momenten tijdens het online hoorcollege
Start met een ijsbreker.
Begin je les bijvoorbeeld met een eenvoudige voting. Stel hier een relevante eerste vraag om de voorkennis te activeren. Denk aan een foto tonen en ‘Wat denken jullie dat dit is? A…/B…/C…’ of ‘Ken je het fenomeen…? Ja/nee.’
Voorzie interactiemogelijkheden
Bepaal op basis van je leerdoelen welke interactie relevant is en plan ze in. Gebruik je PowerPoint als houvast en voeg extra lege slides of slides met vragen toe op momenten waar je een interactie wil inbouwen. Hierdoor vergeet je dit moment niet en neem je er ook de tijd voor. Enkele voorbeelden:
- Zijn de studenten nog mee? Werk met statussen, of werk met een ‘het gaat te snel’-signaal.
- Heeft het merendeel van de studenten een bepaald concept begrepen? Verwerk een toepassing van het concept in een multiple choicevraag en organiseer een voting. Gebruik de resultaten van de voting om in te schatten of je nog meer uitleg moet geven of niet.
- Wat is de mening van de studenten? Voorzie een schaal van helemaal niet akkoord naar helemaal akkoord en laat studenten hun eigen positie aanduiden met annotatiehulpmiddelen.
- Laat een student iets demonstreren. Laat hem of haar iets aanduiden op een figuur met annotatiehulpmiddelen.
- Verzamel input van studenten. Gebruik Wooclap om snel zicht te krijgen op antwoorden op open vragen.
- Laat studenten zelf nieuwe inhouden aanbrengen of dieper laten nadenken over bepaalde onderwerpen. Laat hen zelf een pollingvraag bedenken en in de groepschat plaatsen. Organiseer vervolgens de polling van die vraag/vragen die jij goed vindt.
- Laat studenten overleggen. Maak gebruik van break out rooms.
- Laat studenten iets verduidelijken of toelichten. Je kan hem of haar vragen om via de microfoon iets uit te leggen. (Opgelet: dit is vaak een grote drempel voor studenten, dus pols even of de student dit ziet zitten.)
Tip: interactiemomentjes zijn ook zeer handig voor jezelf als lesgever. Zo krijg je niet alleen bevestiging dat alles technisch goed werkt, maar weet je ook dat studenten effectief aan het meevolgen zijn en dat je niet voor een lege ruimte aan het spreken bent.
Voorzie Q&A-mogelijkheden
- Via de chat:
- Hierbij is het erg handig dat een tweede persoon (een collega of een student die daarvoor werd aangesteld) de chat modereert en opvolgt. Indien er een belangrijke vraag is, kan de medewerker of student je meteen onderbreken. Kleine vragen kunnen door de tweede persoon gebundeld worden om dan op een geselecteerd moment te overlopen. Wacht hier best niet mee tot de laatste 5 minuten van de les. Las af en toe zo’n moment in zodat studenten zich meer betrokken voelen.
- Kan je niet de hulp inroepen van een tweede persoon? Las dan één of twee Q&A-momenten in zodat je niet tegelijkertijd moet lesgeven en de chat in de gaten houden. Geef bij het begin van de les mee wanneer de studenten hun vragen zullen kunnen stellen (bijvoorbeeld tijdens de pauze, of 15 minuten na een hoofdstuk). Met bepaalde tools (bijv. Mentimeter) kunnen je studenten vragen upvoten. Geef vooraf aan dat je de vraag met de meeste ‘likes’ zal bespreken. Zo zal je minder dezelfde vragen zien passeren.
- Via Discussieforum
- Indien je niet alle vragen tijdens de les kan beantwoorden, kan je de vragen en antwoorden in de loop van de week op het discussieforum posten. Geef mee aan de studenten dat je dit zult doen. Eventueel, als je dit wenst (en zelf kan opvolgen), kan het discussieforum ook de plaats zijn waar studenten na de les nog bijkomende vragen kunnen posten. Organiseer het forum zodat alle vragen over eenzelfde thema ook op dezelfde plek terecht komen. Laat studenten elkaars vragen upvoten, zo weet je meteen wat de meest prangende vragen zijn. Die kan je vervolgens in een volgende les of rechtstreeks in het forum zelf beantwoorden.
Go out with a bang
Denk na over een sterke afsluiter waarbij je nog eens de kern van je boodschap belicht. Geef bijvoorbeeld:
- een korte samenvatting,
- een sprekend voorbeeld,
- een cliffhanger,
- een doordenker...
Je kan studenten ook op het einde nog zelf aan de slag laten gaan, om te vermijden dat de aandacht tijdens die laatste minuten volledig weg is. Dit kan bijvoorbeeld door studenten:
- De drie kernelementen van de les te laten formuleren. Gebruik een tool om een woordwolk te creëren (bijv. met behulp van Wooclap), zo zien jij en de studenten welke elementen het vaakst naar voren komen. Becommentarieer waar nodig.
- Een one minute paper te laten schrijven: laat ze een korte (reflectie)vraag beantwoorden en indienen (bijv. via ‘Opdrachten’), geef ze hiervoor beperkt de tijd. De ontvangen input kan je (steekproefsgewijs bij grote groepen) gebruiken in een volgende les.
- De muddiest point van de les te laten aangeven (bijv. in de chat): vraag aan de studenten wat het minst duidelijke deel van de les was. Ook deze input kan voor jou als lesgever interessant zijn om te gebruiken in een volgende webinar.
Geef ten slotte instructies over hoe studenten zich verder kunnen verdiepen of vaardig kunnen maken in het thema (bijv. extra teksten, podcast, video channel…). Wees transparant over wat extra informatie is en wat te kennen is voor de evaluatie. Voorzie eventueel een verwerkingsopdracht in de vorm van een zelftest op Ufora, de bespreking van een casus, een discussieopdracht… Behandel de oplossing van de verwerkingsopdracht bijv. in het begin van de volgende les of in een kennisclip.
Hoe ga je om met oneigenlijk gebruik van de chat of andere functionaliteiten in een online les?
Op deze onderwijstip vind je verschillende tips om om te gaan met vervelende situaties met studenten.
Welke tools kan je gebruiken?
Laatst aangepast 22 februari 2024 13:53